JAK RADZIĆ SOBIE ZE ŚMIECIAMI
Do pojemników i worków z odpadami każdy z nas wrzuca w ciągu roku przeciętnie:
-110 butelek szklanych
-290 puszek metalowych
-130 gazet lub czasopism
-66 butelek z tworzyw sztucznych
-70 kg odpadów bio (np. resztek jedzenia)
Jak już wspomniano w karcie nr 4, tworzywa sztuczne wykorzystuje się często do produkcji opakowań, ponieważ opakowania te są lekkie, higieniczne i tanie. Dlatego w odpadach domowych wśród innych materiałów znajdujemy także tworzywa sztuczne. W karcie nr 6 pokazano różne możliwości postępowania z odpadami.
Aby odpowiednio zagospodarować odpady – zmniejszyć ich wpływ na środowisko
i zwiększyć powtórne zastosowanie surowców z nich odzyskanych – podejmuje się dużo
różnych przedsięwzięć, często skomplikowanych i kosztownych.
Posegregowane odpady można ponownie użyć lub wykorzystać jako paliwa. Tylko wtedy, gdy nie ma takich możliwości, odpady powinny trafić na wysypisko, gdzie przynajmniej nie spowodują szkód. Jeżeli niepotrzebne rzeczy zostają niedbale wyrzucone, nie ma szans na ich rozsądne ponowne wykorzystanie lub przerobienie. Są wtedy leżącymi dookoła śmieciami. Wśród typowych śmieci przeważają na ogół puste opakowania, wyrzucone byle gdzie, bez należytej troski o środowisko. Stanowią one nie tylko okropny widok, ale są także poważnym problemem dla środowiska naturalnego i pociągają za sobą wysokie koszty, a wartościowe zasoby naturalne są marnotrawione. W świecie idealnym nie ma śmieci. Ludzie zwracają uwagę na to, aby chronić środowisko. Jednym z najważniejszych zadań w dążeniu to tego celu – ideału – jest uświadomienie sobie i innym, że każdy jest odpowiedzialny za to co robi ze śmieciami.
CZYM MOGĄ BYĆ SMIECI
Niestety wszędzie widzi się leżące śmieci: w miastach i wsiach, w lasach, na polach, na brzegach rzek i jezior oraz na morskich plażach. Trudno w to uwierzyć, ale także Mount Everest i Księżyc mają problem ze śmieciami. Po kontroli europejskich miast określono pięć najczęściej znajdowanych przedmiotów: niedopałki papierosów, zapałki, strzępy papieru, papierki po cukierkach i małe części plastikowe.
Aby sprawdzić jak wygląda sytuacja ze śmieciami w naszym otoczeniu, możemy „zmierzyć” leżące wokół odpady. Do tego celu można zastosować „wskaźnik zaśmiecenia”. Wskaźnik ten z wykorzystaniem pięciopunktowej skali opisuje śmieci znalezione na 50-metrowym pasie na drodze, ścieżce dla pieszych, plaży lub w parku. Chociaż jesteśmy bardziej wrażliwi na obecność śmieci w swoim najbliższym otoczeniu, to także podczas wycieczek problem śmieci nie jest nam obojętny. Jest rzeczą charakterystyczną, że odpady rzucają się w oczy szczególnie w miejscowościach wypoczynkowych lub nad morzem. Dzieje się tak, ponieważ właśnie wtedy chcemy cieszyć się czystym krajobrazem, zapominając przy tym, że nasze zachowanie ma wszędzie takie same następstwa. Organizacja Coastwatch Europe kontroluje odpady i zanieczyszczenia na wybrzeżach morskich. W jednym z badań skontrolowano 10 000 miejsc i w każdym z nich znaleziono więcej niż 60 pustych opakowań – puszki po napojach, kartony, worki i butelki! Wśród innych śmieci jak niedopałki papierosów, zapałki
i gazety były nawet substancje szkodliwe w postaci ścieków, oleju i smoły.
PRZYCZYNY I SKUTKI LEŻĄCYCH WOKÓŁ ŚMIECI
Prawie każdy może sobie przypomnieć, że co najmniej raz niedbale wyrzucił śmieci. Od naszego zachowania w różnych miejscach zależy, jakie odpady można znaleźć i gdzie. Na przykład śmieci znalezione na plażach pochodzą z różnych źródeł. Wczasowicze czy urządzający pikniki nad brzegiem morza przynoszą ze sobą dużo rzeczy, jak choćby gazety, zapakowaną żywność i napoje. Jeśli po zużyciu rzeczy te zabierane są do domu, bądź trafiają do kosza, na plaży nie ma śmieci. Często jednak ludzie nie troszczą się o odpady. Bywa, że ów brak odpowiedzialności ze strony urlopowiczów wynika z braku odpowiedniej liczby koszy na śmieci. Jednak nie zawsze obecność odpadów na wybrzeżach wynika z niedbalstwa pojedynczych osób. Także na niezamieszkanych wyspach można znaleźć śmieci – przynoszone wraz z prądem morskim. Mogą być naniesione z innych plaż, mogą także pochodzić z nielegalnego wyrzucania śmieci na otwartym morzu. Niektóre śmieci po jakimś czasie ulegają rozkładowi, inne pozostają dopóki nie zostaną sprzątnięte. Pomijając fakt, że nieprzyjemnie jest na nie patrzeć, rozrzucone śmieci mogą:
– zranić człowieka
Pomyślmy o zardzewiałych puszkach, lub kawałkach szkła, które leżą w trawie czy piasku
i które mogą nas poważnie zranić, gdy na nie nadepniemy
– stwarzać niebezpieczeństwo dla zdrowia
Insekty i gryzonie (szczury) gromadzące się wokół gnijącej żywności lub odpadków sanitarnych mogą przyczynić się do wybuchu epidemii.
– zabić lub zranić zwierzęta
Nieszkodliwa torebka plastikowa wyrzucona niedbale do wody dla żółwia morskiego może wyglądać jak meduza, a zjedzona przez niego może go zabić. Zniszczone sieci rybackie porzucone przez rybaków mogą stanowić śmiertelną pułapkę dla delfinów, które uwięzione w nich toną.
– być kosztowne do usunięcia
Dla przykładu samo sprzątanie śmieci na warszawskiej Starówce w okresie letnim to koszt 100 tys. zł, a czyszczenie plaży w Trójmieście pochłania blisko 300 tys. zł.
CO MOŻNA ZROBIĆ ABY ROZWIĄZAĆ PROBLEM ŚMIECI
Każdy z nas jest odpowiedzialny za ten problem. W całej Europie funkcjonują przepisy prawne, które umożliwiają podejmowanie odpowiednich kroków wobec wszystkich
– pojedynczych obywateli czy przedsiębiorstw, którzy zaśmiecają środowisko i nie stosują się do przepisów dotyczących likwidacji odpadów.
Lokalne samorządy, stawiając pojemniki na śmieci i organizując segregację i zbiórkę odpadów, utwierdzają mieszkańców w tym, że powinni być dumni ze swego otoczenia. Zdecydowanie lepiej i znacznie taniej jest zadbać o rozsądną i uporządkowaną gospodarkę odpadami, niż zbierać śmieci z ulic, pól i wybrzeży morskich.
W całej Europie organizowane są kampanie uświadamiające ludziom problem odpadów.
W różne przedsięwzięcia
– ciągłe lub cykliczne
– angażują się zarówno szkoły, kluby sportowe, lokalne społeczności, jak i dobrowolne organizacje regularnie sprzątające określone tereny. Np. w ramach ogólnoświatowej kampanii „Clean Up the World” w poszczególnych krajach podejmowane są różne akcje. Przykładem może być akcja „Międzynarodowe sprzątanie Bałtyku”, w ramach której wolontariusze sprzątać będą dno morza.
JAK MOŻESZ POMÓC
Czy masz czyste sumienie? Kiedy ostatnio upuściłeś papierek od cukierków, gumę do żucia lub puszkę po napojach zamiast wyrzucić je do kosza na śmieci? Teraz, kiedy wiesz więcej na temat problemu śmieci, czy zatrzymasz się na chwilę, pomyślisz i nie porzucisz odpadków byle gdzie?
Żródło: www.ekoedukacja.pl